Bilindiği üzere somon balığının asıl ana vatanı kuzey buz denizi. Özellikle Kanada’da yoğun olarak tüketilen somon balığının çok farklı pişirme metotları mevcut. Bizdeki mutfak kültüründen farklı olarak somon balığını pişirirken çok farklı baharatlar, bazen de tatlılar kullanıyorlar. Sitemizde biraz dolaştıysanız somon balığını akçaağaç şurubu (maple syrup) ile pişirdiğimiz tariflerimiz mevcut. Peki nedir bu şurup? Tadı neye benzer? Faydaları Nelerdir? Nerelerde satılır? Fiyatları nelerdir? Bu yazımızda bu sorulara yanıt arıyoruz.
Akçaağaç (Acer)
Akçaağaçlar dünyanın tropik bölgeleri dışında kalan birçok yerinde Asya, Avrupa, Kuzey Afrika ve Kuzey Amerika’ da doğal yayılış gösteren yaklaşık 128 türe sahiptir. Uluslararası Doğayı Koruma Birliği tarafından 54 türü yok olma tehlikesine karşın koruma altına alınmıştır. Çok dayanıklı ve güçlü bir ağaçtır. Bu sebeple Kanada gibi birçok ülke milli ağaçları olarak kabul etmişlerdir; hatta Kanada bayrağında akçaağaç yaprağı sembol olarak kullanılmaktadır.
Tohumlarının güçlü olmasından, kolay transfer edilmesinden, ve en önemlisi hızlı büyümesinden dolayı bazı türleri geniş alanlarda ev sahipleri, iş yerleri veya belediyeler tarafından yoğun olarak yetiştirilmektedir. Norveç Akçaağacı, Kırmızı Akçaağaç, Gümüş Akçaağaç ve Japon Akçaağacı en popüler türleridir.
Şeker Akçaağacı (Sugar Maple, Acer saccharum), Kırmızı Akçaağaç (Red Maple, Acer rubrum), Siyah Akçaağaç (Black Maple, Acer nigrum) şurup yapımı için kullanılan üç türdür. Yaklaşık 40 lt ağaç özünden 1 lt kadar şurup elde edilir.
Akçaağaç Şurubu (Maple Syrup)
Akçaağaç şurubu, (Fransızca: Sirop d’Érable, İngilizce: Maple syrup) akçaağaçtan elde edilen tatlı bir şurup olmakla birlikte Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’da yoğun olarak waffle, pankek, French Toast, dondurma ve yulaf ezmesi ile beraber tüketilir. Ayrıca yemekler, mısır gevrekleri, elma püresi, bal kabağı, kekler, ekmekler, çay, kahve ile tatlandırıcı olarak da kullanılır. Şurubun içinde yoğun olarak sükroz (sadece bitkiler tarafından üretilen şeker) bulunur.
Kış aylarında köklerde bulunan nişasta bahara doğru şekere dönüşerek ağaç gövdesinde yukarı doğru ilerlemeye başlar. Ağaç gövdesine takılan bir çeşme ve ona asılan bir kova yoluyla bu özsu toplanır. Bu özsuyun yaklaşık %95’i sudur. Büyük kazanlarda bu özsu kaynatılarak içerisindeki suyun buharlaştırılması sağlanır. Geriye maple syrup olarak bildiğimiz şurup kalır. Bu kaynatma işlemi oldukça zahmetli ve önemlidir. Havanın belli bir derecede olması belirli bir süre kaynatılması ve kaynatma işlemi sırasında hiçbir kimyasal veya yabancı maddenin karışmaması gerekir. Paketleme işlemi ise henüz sıcakken gerçekleştirilir. Plastik, cam veya konserve kaplar içerisine henüz 82 derece sıcaklıkta iken konur ve ağzı kapatılır.
İlk olarak Kuzey Amerika yerlileri tarafından bulunmuş ve kullanılmıştır. Daha sonraları yerleşen Avrupalılar tarafından sahiplenilmiş ve şurup üretme metotlarını teknoloji daha da geliştirmişlerdir. Kanada’da Quebec ismindeki eyalet en fazla şurup üreten bölge olmakla birlikte dünya ihtiyacının %75’i bu bölgeden sağlanmaktadır. Amerika’daki Vermont eyaleti ise dünya ihtiyacının %5,5 ‘ini sağlamakla birlikte Amerika’da en çok şurup üretilen bölgedir.
Yoğunluk bakımından dört çeşidi bulunuyor:
Grade A Light Amber: Açık renkli ve hafiftir
Grade A Medium Amber: Biraz daha koyu renkli ve yoğun tadı vardır.
Grade A Dark Amber: Koyu renklidir ve güçlü bir tadı vardır.
Grade B: Sezon sonunda elde edilir ve oldukça koyu ve keskin bir tadı vardır.
Faydaları Neler Peki?
Akçaağaç gövdesinden, yılın sadece Şubat-Mart ve Nisan aylarında alınabilen ağaç özsuyunun işlenmesi ile elde edilen akçaağaç şurubu (Maple Syrup), bağışıklık sisteminden kalbe, prostattan yaşlanma etkisini azaltmaya kadar bir dizi rahatsızlığa iyi geliyor. Doğal tatlandırıcı olarak kullanılabilen şurup, içeriğindeki magnezyum, demir, fosfor, potasyum, manganez, çinko, kalsiyum ve riboflavin ile tam bir şifa kaynağı olmakla birlikte antioksidan özelliği ile kanı temizliyor.
Yulaf ezmesi ve yaban mersini ile birlikte kuvvetli bir antioksidan kaynağıdır. Doğal bir anti-aging gücü vardır. Cilt üzerindeki serbest radikallerin hasarını en aza indirir ve onlarla savaşır. Cilde iyi gelir yaşlanmasını geciktirir. Ayrıca, hazımsızlık, gaz, şişkinlik gibi sorunlara iyi gelir.
Ülkemizde Akçaağaç Şurubu (Maple Syrup)
Ülkemizde büyük marketlerde rahatlıkla bulunabilir. Eğer daha önce tatmadıysanız alıp denemekte fayda var. Sabah kahvaltılarında kreplerin üstünde mükemmel oluyor. Ayrıca somon balığı yaparken az miktarda kullandığınızda harika bir tat veriyor.
Büyük marketlerde 250 ml şişe fiyatı 50 – 60 TL arası fiyat etiketi ile satılıyor.